Necati Cumalı’nın Oyunlarında Mekân ve Coğrafyanın Kurgulanışı : Kent ve Kasaba İmgesi

Abstract

Necati Cumalı’nın oyunlarına odaklanan bu çalışmada, yazarıneserlerindeki mekân ve coğrafyanın kurgulanması üzerindedurulmaktadır. Çalışmanın teorik çerçevesinde mekân kavramıhakkındaki düşünsel arka plana ve kavramsal yapıya değinilmekte veedebiyat bilimi içindeki mekân araştırmalarının seyrine yer verilmektedir.Bunun yanı sıra jeosantrik edebiyat araştırmalarının amacı, yöntemi vegelişimi üzerinde genel hatlarıyla durulmaktadır. Yazarın eserlerindekimekân ve coğrafya seçimleri sorgulanarak kent ve taşraya dairgörünümler saptanmakta ve değerlendirilmektedir. Oyunlarda yeralan mekân ve coğrafyaya ait edebî temsillerin daha çok İstanbul,Ankara, İzmir gibi büyük kentler ile başta Ege kasabaları olmak üzereAnadolu taşrası olduğu dikkat çekmektedir. Bu doğrultuda çalışmanınbölümlendirilmesi de Cumalı oyunlarında köy ve kasaba imgesietrafında taşranın temsili ile kent ve küçük insanın gündelik dertlerişeklinde yapılmaktadır. Ayrıca kasaba ve köy temsillerinin dram vekomedi türleri içinde farklı şekillendirilmesi ve meselelere farklı tondaveya farklı cephelerden yaklaşılması nedeniyle bu türler de kendi içindegruplandırılmaktadır. Biyografik unsurların yazarın eserlerindeki mekânseçimi ve mekânın temsilinde etkili olduğu görülmektedir. Yazarın hayatcoğrafyasıyla kesişecek şekilde Ege coğrafyası oyunlarda sıklıkla edebîmekân olarak kurgulanmaktadır.