Belirsiz Kayıp: Belirsizlikle Yaşamayı Öğrenmek

Abstract

Temelleri Pauline Boss’un 1970’li yıllardaki çalışmalarına dayanan Belirsiz Kayıp Teorisi alışılmamış bir kayıp türünü açıklamaktadır. Ölüm yoluyla yaşanan kayıp ve yasın aksine, bu olağan dışı deneyimde kayıp kişinin varlığı veya yokluğu hep belirsiz kalmakta; dolayısıyla kayıp yakınlarında yüksek düzeylerde stres ve travmaya yol açarak ilişkilerde çatışma ve rollerde karmaşayla sonuçlanmaktadır. Yaşanan bu belirsizlik durumu kapanış olasılığını ortadan kaldırdığından, yas süreci ve bilişsel beceriler de engellenmektedir. Fiziksel ve psikolojik olmak üzere iki türü bulunan belirsiz kayıp olgusu aile sistemlerini derinden sarsan bağlamsal ve ilişkisel bir sorundur. Geleneksel yas yaklaşımlarının veya klinik modellerin etkisiz kaldığı belirsiz kayıpta, üzerine yoğunlaşılması gereken en önemli alanlar anlamlandırma ve belirsizlik toleransıdır. Bununla beraber, sosyal bağlamın ön plana çıktığı bu olağan dışı kayıp türünde bireysel müdahalelerden ziyade ailesel müdahaleler gerekmekte; bu alanda çalışan uzmanların ise kapanış veya çözüm aramak yerine, bireylerin dayanıklılığını artıracak yaklaşımlara ve yöntemlere yönelmesi önerilmektedir. Bu bakımdan, ilgili uzmanların kullanılacak tedavi yaklaşımlarını belirlerken belirsiz kayıp olgusu, temel önermeleri, kavramları, türleri ve önerilen altı kılavuz ilkeyi göz önünde bulundurması önemlidir.