Seyahat Acenteleri Çalışanlarında Duygusal Zekânın Kişisel Gelişim İnisiyatifi Alma Becerisine Etkisinde Psikolojik Şiddetin Aracı Rolü

Abstract

İnsanın yaşamı boyunca karşılaştığı şiddetin psikolojik açıdan iş hayatında birçok olumsuz etkileri bulunmaktadır. Duygusal zekânın kişinin karşılaştığı olumsuzlukların üstesinden gelmesi ile olan ilişkisi de göz önünde bulundurulduğunda gelişimine etki eden duygusal zekâ (EI) oranlarının farklılık gösterdiği, bu nedenle gelişim için duygusal zekânın rolünün çok daha fazla olduğu söylenebilir. Kişisel gelişim inisiyatifi alma becerisi çalışanların kendi görev tanımlarında olmaksızın bireysel performanslarını ve örgütün etkililiğini arttırmak için üstlendikleri roller olarak da ifade edilmektedir. Araştırmada seyahat acentesi çalışanlarında duygusal zekânın kişisel gelişim inisiyatifi alma becerisine etkisinde psikolojik şiddetin aracılık etkisini belirlemek için kolayda örnekleme yöntemine göre İstanbul ilinde faaliyet gösteren seyahat acentalarında çalışmakta olan 361 kişiye anket yapılmış, hatalı ve eksik olan 11 anket elendikten sonra 350 ankete analiz uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 24, Amos 24 ve Process makrosu kullanılarak analiz edilmiştir. Analizler sonunda, duygusal zekânın kişisel gelişim inisiyatifi alma becerisi üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu belirlenmiştir. Psikolojik şiddetin kişisel gelişim inisiyatifi alma becerisi üzerindeki etkisi araştırılmış negatif yönlü ve anlamlı bir etkisinin olduğu saptanmıştır. Analizler sonucunda, duygusal zekânın kişisel gelişim inisiyatifi alma becerisi üzerindeki etkisinde psikolojik şiddetin kısmi aracı etkisinin olduğu belirlenmiştir. Duygusal zekâ düzeyinin artırılması seyahat acenteleri çalışanlarının kişisel gelişim inisiyatifi alma becerisi düzeylerine katkı sağlayacaktır. Çalışanların duygusal zekâ düzeylerini artırıcı faaliyetler, etkinlikler ve uygulamaların yapılması, psikolojik şiddeti azaltmasından dolayı çalışma ortamına olumlu etki sağlayacağı düşünülmektedir.