İletişim Hakkını Sınıf Çelişkileri Ekseninde Okumak: Haklar Üzerinden Bir Değerlendirme

Abstract

Bu çalışmanın sorunsalı, hak tartışmaları bağlamında iletişim hakkını sınıf çelişkileri ekseninde, dolayısıyla bir sınıflar mücadelesi pratiği olarak tartışmaktır. Buradaki temel varsayım, günümüzde iletişim hakkı kavrayışının altında yatan haklar meselesinin, sınıflar mücadelesinin temel gündemlerinden biri olarak ortaya çıktığı ve bu kapsamda iletişim hakkı pratiklerinin de sınıfsal içerikler taşıdığıdır. Bu durum, iletişim alanının sermaye lehine düzenlenmesinden aktörlerine, taleplerden mücadele pratiklerine kadar pek çok alanda görülebilmektedir. Doğası itibariyle kolektif ve anonim bir yapısı olan iletişimin, sermaye tarafından bu kadar kuşatılmış ve hatta (tüm yapı, araç ve ilişkileriyle birlikte) yeniden belirlenmiş olması, onu kaçınılmaz olarak toplumsal mücadelenin içerisine oturtmakta ve iletişimin bir hak olarak tanımlanıp talep edilmesini gündeme getirmektedir. “İletişim Hakkı” kavramı, kapitalist toplumsal yapının, bir kolektif etkinlik olan iletişimi hak olmaktan çıkaran eşitsiz, anti-demokratik ve sermaye odaklı yapısına karşı bir mücadele hattı olarak şekillenmektedir. Buradan hareketle çalışmanın temel amacı, haklar üzerine var olan mücadelenin sınıflar mücadelesi içerisinde nasıl ve neden değerlendirilmesi gerektiğini ve bu bağlamda iletişim hakkı tartışmasının niteliğini ortaya koymaktır. Böylece söz konusu hakkın neoliberal dönemde sınıflar mücadelesinin bir gündemi olarak nasıl ele alınabileceği incelenebilecektir.