Futbol oyuncularının ego durumlarıyla takımlardaki pozisyonlarının uyuşma bağdaşıklık düzeyinin saha içi performansları ile ilişkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, futbol oyuncularının (futbolcuların) takım içinde görev yaptıkları mevkilerin gerektirdiği (beklenen) ego durumları ile (gözlenen) ego durumlarının bağdaşıklık düzeyinin, oyuncuların saha içi performanslarıyla ilişkisini ortaya koymaktır. Araştırmanın örneklemini, Süper Lig’de yer alan; Galatasaray, Trabzonspor ve Gençlerbirliği ile 1. Lig’de yer alan; Samsunspor ve Antalyaspor takımlarında kaleci, orta saha, bek, stoper ve forvet mevkilerinde oynayan 103 futbol oyuncusu oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan sporculara Transaksiyonel Analiz Kuramı bağlamında Ego Durumları Ölçeği uygulanmıştır. Buna ek olarak Araştırmacı tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu verilerek doldurması sağlanmıştır. Teknik Direktörlerden futbol mevkilerinin her birinin gerektirdiği düşünülen kişisel özellikleri Ego Durumu Ölçeğinde doldurması istenmiştir. Futbol oyuncularından ise, kendilerinden algıladıkları özellikleri işaretlemeleri istenmiştir. Teknik Direktörlerden ayrıca 5’li likert ölçeğine göre oyuncuları gerek saha içi, gerekse antrenmanlardaki performanslarına göre değerlendirmeleri istenmiştir. Futbol oyuncularının oynadıkları mevki ile ego durumları ki-kare istatistiği ile karşılaştırılmıştır. Oyuncuların performanslarının, ego durumları ile takım içi mevkileri arasındaki bağdaşım durumuna göre nasıl bir görünüm sergilediğini belirlemek amacıyla da ki-kare uyum istatistiği uygulanmıştır. Analiz sonucu elde edilen ki-kare değerinin anlamlı çıkması durumunda ise post-hoc testlerinden yararlanılmıştır. Araştırma kapsamında tüm verilerin anlamlılık düzeyi p < 0.05 düzeyinde sınanmıştır. Elde edilen verilerin analizi SPSS istatistik paket programı ve Microsoft Excel programı kullanılarak yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara bakıldığında, mevkilerdeki oyunculardan, mevkinin gerektirdiği ego durumları bağlamında beklenen (birincil ve ikincil) ego durumları ile gözlenen (birincil ve ikincil) ego durumları arasındaki bağdaşım bağlamında; kaleci, orta saha, bek ve stoper mevkilerinde istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar elde edilmiştir. Futbol oyuncularının takım içindeki mevkileriyle-ego durumu bağdaşımında saha içi performanslarına baktığımızda, futbol oyuncusunun mevkisinin gerektirdiği (beklenen) ego durumu ile gözlenen ego durumu arasındaki bağdaşıklık (örtüşme, uyumu) söz konusu olduğunda, oyuncunun, performanslarının daha iyi olduğunu, futbol mevkisi ile ego durumu uyumlu olmadığında oyuncunun performansının daha düşük olduğu görülmüştür.