Ergen bireylerde sosyal beceri düzeyinin kardeşli ve tek çocuk olma açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, kardeşli bireylerle kardeşsiz bireyleri sosyal beceri performansı açısından karşılaştırmak ve sosyal beceri performansını etkilediği ön görülen dört kardeşlik faktörünün (kardeş sayısı, kardeşle olan yaş farkı, kardeşin cinsiyeti ve doğum sırası) etkililik düzeylerini saptamak amacıyla yürütülmüştür. Çalışma, 75?i tek- çocuk (K:34, E:41), 168?i kardeşli çocuk (K:75, E:93) olmak üzere 15- 18 (M:16.48, SS: 1.03) yaş arası ergen bireylerle yürütülmüştür. Bireylere Sosyal Beceri Envanteri uygulanmıştır. Kardeşli ve kardeşsiz bireyler, sosyal becerinin altı alt boyutuna ait puanlar (Duyuşsal Anlatımcılık, Duyuşsal Duyarlılık, Duyuşsal Kontrol, Sosyal Anlatımcılık, Sosyal Duyarlılık, Sosyal Kontrol ve Toplam puan) ve toplam puan açısından karşılaştırılmıştır. Kardeşli ve kardeşsiz bireyler arasında yapılan karşılaştırmalar sonucunda sadece duyuşsal kontrol puanı açısından bir farklılık gözlendiği için, kardeşlik faktörlerinin sadece duyuşsal kontrol puanı üzerindeki etkileri üzerine analizler yürütülmüştür. Bu çalışmanın sonuçları, kardeşli bireylerin sadece duyuşsal kontrol puanı açısından kardeşsiz bireylerden daha iyi performans sergilediklerine işaret etmektedir. Bireyler arasında duyuşsal anlatımcılık, duyuşsal duyarlılık, sosyal anlatımcılık, sosyal duyarlılık, sosyal kontrol ve toplam puana dair farklar anlamlı değildir. Bunun yanı sıra duyuşsal kontrol puanı ile yaş farkı faktörü arasında ilişki saptanmıştır. Öte yandan, kardeş sayısı, doğum sırası ve kardeş cinsiyeti faktörlerinin duyuşsal kontrol puanıyla bir ilişkisi olmadığı bulgulanmıştır.